26 February 2024
PsyGlobal, een boekje open over: Van multicultureel naar intercultureel, effectieve communicatie en samenwerking binnen teams
Met de inzet van anderstalige GGZ-professionals binnen uw organisatie verandert er niet alleen iets significants voor de cliënt. Opeens heeft u als manager of collega te maken met een multicultureel team. Dat heeft veel voordelen, maar kan ook leiden tot uitdagingen. Het vraagt hoe dan ook om aanpassingsvermogen. In dit artikel delen we tips om zo snel mogelijk te schakelen van een multicultureel naar een intercultureel team, waar iedereen zich gezien, gehoord en thuis voelt.
De term ‘multicultureel’ gaat over de aanwezigheid van diverse culturen binnen een land, stad, organisatie of team. ‘Intercultureel’ richt zich op de interactie, communicatie en het begrip tussen die verschillende culturen.
Voordelen van een multicultureel team:
Het aannemen van een anderstalige collega binnen een GGZ-instellingen, gemeente of huisartsenpost gebeurt over het algemeen vanuit de wens om anderstalige cliënten te helpen. Niet vanuit het inzicht dat er veel voordelen zitten aan een cultureel divers team. Die voordelen zijn echter wel een mooie bijkomstigheid. We zetten ze kort voor u op een rij:
1. Diverse perspectieven:
Verschillende culturele achtergronden brengen diverse perspectieven en ideeën naar de tafel. Dit kan leiden tot creatievere oplossingen voor problemen, nieuwe inzichten en zelfs bepaalde innovatie binnen het team. Ook op het gebied van diagnostiek en behandelingen kunnen dit soort nieuwe perspectieven erg waardevol zijn.
2. Verbeterde communicatie:
Om effectief te kunnen samenwerken in een multicultureel team, moeten teamleden hun communicatievaardigheden verbeteren. Teamleden nemen meer de tijd om ervoor te zorgen dat dingen duidelijk uitgelegd worden. Bovendien wordt er beter naar elkaar geluisterd en meer doorgevraagd, om miscommunicatie te voorkomen. Dit kan leiden tot algemene verbeteringen in communicatie binnen het team.
3. Culturele competentie:
Het werken in een multiculturele omgeving verbetert de culturele competentie van alle teamleden. Ze leren omgaan met diversiteit, culturele sensitiviteit ontwikkelen en interculturele communicatievaardigheden opbouwen. Hierdoor worden ze weer breder inzetbaar in hun dagelijkse werk.
4. Begrip en respect:
Door nauw samen te werken met mensen van verschillende culturele achtergronden, ontwikkelen teamleden een breder begrip en respect voor andere culturen, wat kan bijdragen aan een meer inclusieve en tolerante werkomgeving.
Uitdagingen van cultureel diverse teams:
Behalve voordelen, zitten er natuurlijk ook uitdagingen aan het hebben van een divers team. De belangrijkste:
1. Stereotypen en vooroordelen:
Bepaalde vooroordelen over collega’s met een andere culturele achtergrond kunnen leiden tot discriminatie, gebrek aan vertrouwen en verminderde samenwerking.
2. Verschillen in werkstijlen:
Teamleden met een verschillende achtergrond kunnen andere verwachtingen hebben over werkuren, deadlines, hiërarchieën en de benadering van taken. Dit kan leiden tot frictie en onbegrip.
3. Communicatie barrières:
Misverstanden, verschillen in communicatiestijlen, onbegrip en zelfs uitsluiting; het kan allemaal voorkomen in multiculturele teams.
4. Integratie-uitdagingen:
Het zou ieders doel moeten zijn om nieuwe teamleden zich zo snel mogelijk thuis te laten voelen. Het kan door allerlei factoren lastig zijn om echt goed te integreren.
De oplossing is communicatie
De oplossing voor alle genoemde uitdagingen zit in communicatie. Zorg ervoor dat iedereen, en niet alleen het nieuwe teamlid, zich veilig en gehoord voelt.
Organiseer vóór de komst van de nieuwe collega een sessie met het team. Bespreek de verwachtingen die het management heeft en geef ruimte aan collega’s om vragen te stellen of bepaalde zorgen te uiten. Wellicht zijn er collega’s die het lastig vinden om vanaf nu in het Engels te moeten communiceren. Het kan ook zo zijn dat collega’s zich achtergesteld voelen, omdat de nieuwe collega gebruik kan maken van bepaalde regelingen die niet voor hen gelden. Neem dit soort zorgen serieus en zoek samen naar een oplossing.
Zorg er echter ook voor dat niet alleen óver, maar ook mét de nieuwe collega wordt gesproken over vooroordelen, stereotypen, twijfels en verwachtingen. Maak bovendien voldoende ruimte om elkaar ook op persoonlijk vlak te leren kennen.
Belangrijk hierbij is ook dat er niet continu benadrukt blijft worden dat iemand een andere culturele achtergrond heeft. Er zit een grens aan tot wanneer dat als ‘iets bijzonders’ mag worden beschouwd. Het is tenslotte de bedoeling dat de nieuwe collega zo snel mogelijk als voorwaardig teamlid en als mens wordt gezien, en niet alleen als ‘die ander’.
Tenslotte is het van belang om de samenwerking continu te blijven evalueren en waar nodig bij te schaven, zowel voor ‘de nieuwe collega’ als voor de rest van het team. Het management speelt hierbij een cruciale rol. Zorg voor een cultuur van respect en begrip, maak ruimte voor feedback, wees empathisch en flexibel ten opzichte van de behoeften van het team en blijf vooral luisteren naar elkaar.
Bronnen:
https://www.epicagility.nl/omgaan-met-multiculturele-diversiteit-in-je-team
https://fransemarkt.nl/werken-met-een-intercultureel-team-waar-moet-je-op-letten